Byrfoddau Cymraeg

ENGLISH

Treiglir byrfoddau yn ôl yr angen. Gall y symbol ? ragflaenu elfen amheus. Cyfeiria enwau’r siroedd at y ffiniau cyn 1974.

a. ansoddair, ansoddeiriol
a. cfns. ansoddair (ansoddeiriau) cyfansawdd
a.b. ansoddair benywaidd
a.bfl. ansoddair berfol
a.bfl.ll. ansoddair berfol lluosog
a.ll. ansoddair lluosog
abl. abladol
abs. absoliwt
ac. acen(iad, -nog)
Adar. Adareg
adar. adareg
adarg. adargraffiad
Addysg Addysg
adf. adferf
adf. of. adferf ofynnol
adff. adffurfiad
adfl. adferfol
aff. affeithiad, affeithiol, affeithiedig
afr. afreolaidd
Alm. Almaeneg
Amaeth. Amaethyddiaeth
amaeth. amaethyddiaeth
amh. amheus
amhd. amhendant
amhff. amherffaith
amhrs. amhersonol
amr. amrywiad(au), amrywiol
Amr. Amrywiad(au), Amrywiol
amr. amrywiad(au), amrywiol
ams. amser
anarf. anarferedig
Anat. Anatomeg
anh. anhysbys
anhr. anhreigladwy, anhreigledig
annib. annibynnol
annorm. annormal
ans. ansicr
ansathr. ansathredig
ansill. ansillafog
Ap. Apocryffa
Arab. Arabeg
Aram. Aramaeg
arch. archaeoleg
Arch. Archaeoleg
ardd. arddodiad, arddodiaid
ardd. rhed. arddodia(i)d rhediadol
arddl. arddodiadol
arf. arfer(ol, -iadol)
arg. argraffiad
Arg. Argraffyddiaeth
arg. argraffyddiaeth
At. Atodiad
atbl. atblygol
Athr. Athroniaeth
athr. athroniaeth
b. benywaidd (ac weithiau berf)
ba. berf anghyflawn
bach. bachigyn, bachigion, bachigol
ban. bannod
be. berfenw(ol)
Beibl. Beiblaidd
bf. berf(au)
bfl. berfol
bg. berf gyflawn
bg.a. berf gyflawn ac anghyflawn
Biocem. Biocemeg
biol. bioleg
Biol. Bioleg
bl. blaen(orol)
bnth. benthyg, benthyciad
Bot. Botaneg
bot. botaneg(ol)
br. brawddeg(au)
Brdd. Barddoniaeth
brdd. barddoniaeth
brf. byrfodd(au)
Brth. Brythoneg, Brythonig
Brych. Brycheiniog
c. canrif, ceiniog
C. Canol
C.C. Cyn Crist
c.d. Cerdd Dafod
Caerf. Caerfyrddin
Caern. Caernarfon
camdrdd. camdarddiad
cdr. cydradd
cdrn. cadarnhaol
Celf Celf
Cem. Cemeg
cem. cemeg
Cem. Organig Cemeg Organig
Cem., Ffis., a Math. Cemeg, Ffiseg, a Mathemateg
cen. cenedl
Cerdd Dafod a Cherdd Dant Cerdd Dafod a Cherdd Dant
Cerdd Dant Cerdd Dant
Cered. Ceredigion
cf. cymharer
Cf. Cymharer
cfdds. cyfaddasiad
cfl. cyflwr
cfln. cyflwynol
Cfn. Cyfuniad(au)
cfn. cyfuniad(au)
cfns. cyfansawdd, cyfansoddair
cfr. cyfeiriad, cyfeiriol
cfrch. cyfarchol
cfrt. cyfartal, (gradd) gyfartal
cfst. cyfystyr
cft. yn cyfateb, cyfatebol
chwedl. chwedloniaeth
Chwedl. Chwedloniaeth
Chwedl. Glasurol Chwedloniaeth Glasurol
Chwef. Chwefror
cil. cilyddol
cld. calediad
Clt. Celteg, Celtaidd
cm. centimetr
cmhl. cymhleth
cmhr. cymhariaeth, cymharol, (gradd) gymharol
cmth. cymathiad
coegddysg. coegddysgedig
col. colofn
cpl. cyplad
crdd. cerddoriaeth
Crdd. Cerddoriaeth
Crf. Crefydd
crf. crefydd
Crn. Cernyweg, Cernywaidd
cs. cynnwys
csf. cysefin
cst. cystrawen(nau)
ctn. cytundeb
ctr. cytras(au)
cts. cytsain, cytseiniaid, cytseiniol
cyd. cydweddiad
cyf. cyfieithiad
cyff. cyffredin(ol)
cyfr. cyfraith
Cyfr. Cyfraith
Cyfrifiadura Cyfrifiadura
cym. cymal
Cym. Cymraeg, Cymreig
Cyn. Cynnar
cynr. (yn) cynrychioli
cynt. cyntefig
cys. cysylltair, cysylltiad
cyw. cywasgiad
d.d. dalen deitl
d.dd. di-ddyddiad
d.g. dan y gair
dadf. dadfathiad
Daearydd. Daearyddiaeth
daearydd. daearyddiaeth
dchr. dechrau, dechreuol
Deint. Deintyddiaeth
derwydd. derwyddiaeth
Derwydd. Derwyddiaeth
deu. deuol
deus. deusill
dfn. dyfynedig, dyfyniad
Diar. Diarhebion
diar. diarhebion
dib. dibynnol
diff. diffiniad
difr. difrïol
digr. digrif
dihar. dihareb
Dihar. Dihareb
dil. dilynol
Dinb. Dinbych
dir. diriaeth(ol)
dirm. dirmygus
disg. disgynedig
disgr. disgrifiadol
diw. diwedd(ar)
Diw. Diwedd(ar)
Diwin. Diwinyddiaeth
diwin. diwinyddiaeth
diwyg. diwygier, diwygiedig
dll. deilliad
dng. dangosol
drb. derbyniol
drg. daeareg
Drg. Daeareg
drll. darllener, darlleniad
dsn. deusain, deuseiniaid, deuseiniol
dtb. datblygiad
dych. dychweliad
dyf. dyfodol
dyl. dylanwad
Dysg. Dysgedig
dysg. dysgedig
e. enw(au)
e. deu. enw deuol
e. lle enw lle
e.c. enw cyffredin
e.e. er enghraifft
e.ll. enw lluosog
e.p. enw priod
e.prs. enw personol
e.tf. enw torfol
e.tf.b. enw torfol benywaidd
e.tf.g. enw torfol gwrywaidd
eb. enw benywaidd
eb.g. enw benywaidd a gwrywaidd
ebd. ebychiad
Ecoleg Ecoleg
Econ. Economeg
eg. enw gwrywaidd
eg.b. enw gwrywaidd a benywaidd
egl. eglwysig
Egl. Eglwysig
Eid. Eidaleg
eidd. eiddunol
eith. (gradd) eithaf
Elec. Electroneg
elf. elfen(nau)
enc. enclitig
engh. enghraifft (ac weithiau enghreifftiau)
enghrau. enghreifftiau
Ent. Entomoleg
enw. enwol, enwedig
ep. epenthetig
er. erthygl
esg. esgynedig
est. estyniad, estynedig
F Fahrenheit
f. ferf
ff. ffurf(iau)
ffd. ffurfiad
ffdro. ffurfdro
ffig. ffigurol
Ffis. Ffiseg
ffis. ffiseg
Ffisioleg Ffisioleg
Ffl. Fflint
Ffr. Ffrangeg
ffren. ffrenoleg
Ffren. Ffrenoleg
fl. floruit
g. ganrif, geiniog, gwrywaidd
g.b. geirfâu’r beirdd
Gael. Gaeleg
Gal. Galeg
Gardd. Garddwriaeth
geir. geiriadur(on, -ol)
geird. geirdarddiad, geirdarddol
gen. genidol
Geom. Geometreg
Germ. Germaneg
gl. glos ar
gn. geiryn(nol)
gn. bfl. geiryn berfol
gn. cfln. geiryn cyflwynol
gn. gof. geiryn gofynnol
gn. rhagferfol geiryn rhagferfol
godd. goddefol
goddr. goddrych(ol)
Goed. Goedeleg
gof. gofynnol
gogl. gogledd
gol. golygydd, golygwyd gan
Gorff. Gorffennaf
Gors. Gorseddol
gors. gorseddol
Goth. Gotheg
gr. gradd
Gr. Groeg
Gram. Gramadeg
gram. gramadeg
grb. gorberffaith
grch. gorchmynnol
grff. gorffennol
grm. gormodiaith
gthg. gwrthgyferbynier, gwrthgyferbyniol
Gw. Gweler
gw. gweler
Gwaith coed Gwaith coed
gwleid. gwleidyddiaeth
Gwleid. Gwleidyddiaeth
Gwniad. Gwniadaeth
gwr. gwreiddiol, gwreiddyn
gwrth. gwrthrych(ol)
gwthr. gweithredol, gweithredydd
Gwydd. Gwyddeleg, Gwyddelig
Gwyddon. Gwyddoniaeth
gwyddon. gwyddoniaeth
gwyr. gwyriad
H. Hen
h.y. hynny yw
han. haniaeth(ol)
Hanes. Hanesyddol
HD Hen Destament
Heb. Hebraeg
Hen Wyddoniaeth Hen Wyddoniaeth
her. herodraeth
Her. Herodraeth
Hyd. Hydref
i.e. id est, hynny yw
ib. ibidem, yr un fath yn union
id. idem, yr un fath
IE. Indo-Ewropeg, Indo-Ewropaidd
ieith. ieitheg, ieithyddiaeth
Ieith. Ieitheg, Ieithyddiaeth
IM. gair a luniwyd neu a godwyd oddi ar lafar gan Iolo Morganwg
Ion. Ionawr
Iseld. Iseldireg
isr. isradd(ol)
kg. cilogram
km. cilometr
Lith. Lithwaneg
Ll. Lladin
ll. lluosog, llinell(au)
Llad. Lladin
llaf. llafariad, llafariaid, llafarog
llgr. llygriad, llygredig
llong. llongwriaeth
Llong. Llongwriaeth
llr. llafar
lls. llaes
llsgr. llawysgrif
llsgrau. llawysgrifau
lluos. lluosillafog
Llyd. Llydaweg
llythr. llythyren, llythrennol
m. mewn(ol)
Maesd. Maesyfed
math. mathemateg
Math. Mathemateg
Mecaneg Mecaneg
medd. meddiannol
meddyg. meddygaeth
Meddyg. Meddygaeth
Meh. Mehefin
Meir. Meirionnydd
Metaffiseg Metaffiseg
Meteoroleg Meteoroleg
milfeddyg. milfeddygaeth
Milfeddyg. Milfeddygaeth
ml. meddal
moes. moeseg
Moes. Moeseg
Morg. Morgannwg
mwyn. mwynyddiaeth
Mwyn. Mwynyddiaeth
myn. mynegol
Myn. Mynwy
n. nodyn
nat. naturiol
neg. negydd(ol)
Nor. Norwyeg, Norseg
norm. normal
O.C. o oed Crist
offer. offerynnol
Og. Ogam
oldd. olddodiad, olddodiaid
oldd. a.bfl. olddodiad ansoddair berfol
oldd. ansoddeiriol olddodiad ansoddeiriol
oldd. bach. olddodiad bachigol
oldd. be. olddodiad berfenwol
oldd. enw. olddodiad enwol
oldd. enw. bach. olddodiad enwol bachigol
oldd. enw. han. abstract nominal suffix
oldd. ll. enw. olddodiad lluosog enwol
olff ôl-ffurfiad
op. cit. yn y gwaith a ddyfynnwyd ohono cynt
org. orgraff, orgraffyddol
p. priod
Parch. Parchedig
Peir. Peirianneg
peir. peirianneg
pen. penodol
Penf. Penfro
Pensaer. Pensaernïaeth
pensaer. pensaernïaeth
Pers. Perseg
pl. plwyf
pr. prosthetig
pres. presennol
prff. perffaith
prifl. priflythyren
proc. proclitig
prs. person(ol)
prth. perthynas
pth. perthynol
pysg. pysgyddiaeth
Pysg. Pysgyddiaeth
q.v. quod vide, gweler hwnnw
rh. rhagenw(ol)
rh. amhd. rhagenw amhendant
rh. gof. rhagenw gofynnol
rh. m. rhagenw mewnol
rh. prs. rhagenw personol
rh. pth. rhagenw perthynol
Rhag. Rhagfyr
rhag. rhagymadrodd
rhang. rhangymeriad(ol)
rhed. rhediad(ol), rhedadwy
rheol. rheolaidd
Rhes. Rhesymeg
rhes. rhesymeg
rhet. rhetoreg
Rhet. Rhetoreg
rhgdd. rhagddodiad, rhagddodiaid
rhgdd. cdrn. rhagddodiad cadarnhaol
rhgdd. neg. rhagddodiad negyddol
rhgfl. rhagflaenydd
Rhif. Rhifyddeg
rhif. rhifyddeg
rhif. rhifol(ion), rhifyn
rhydd. rhyddiaith
s. swllt
Sacs. Sacsoneg
Sans. Sansgrit
sathr. sathredig
Sb. Sbaeneg
seic. seicoleg
Seic. Seicoleg
Seiciatreg Seiciatreg
sein. seineg
Sein. Seineg
Ser. Seryddiaeth
ser. seryddiaeth
Serdd. Sêr-ddewiniaeth
serdd. sêr-ddewiniaeth
sfn. safon(ol)
Sgand. Sgandinafeg
sill. sillaf(au), sillafog, sillafiad
swol. swoleg
Swol. Swoleg
Tach. Tachwedd
taf. tafodiaith, tafodieithol
talf. talfyriad, talfyredig
td. tudalen
teb. tebyg
techn. technegol
tf. torfol
Tiwt. Tiwtoneg
TN Testament Newydd
tr. treiglad(wy)
traeth. traethiad(ol), traethawd
trdd. tarddiad
Trefn. Trefaldwyn
trf. terfyniad(au)
trf. a. terfyniad ansoddeiriol
trf. adf. terfyniad adferfol
trf. be. terfyniad berfenwol
trf. bfl. terfyniad berfol
trf. enw. gwthr. terfyniad enwol gwrthrychol
trf. enw. han. terfyniad enwol haniaethol
trf. enw. terfyniad enwol
trf. enw. b. terfyniad enwol benywaidd
trf. gr. eith. a. terfyniad gradd eithaf ansoddeiriol
trf. gr. gfrt. a. terfyniad gradd gyfartal ansoddeiriol
trf. gr. gmhr. a. terfyniad gradd gymharol ansoddeiriol
trf. ll. terfyniad lluosog
trf. ll. e. terfyniad lluosog enwol
trf. prs. terfyniad personol
trf. prs. ardd. rhed. terfyniad personol arddodiad rhediadol
tris. trisill
tros. trosiad(ol)
trsd. trawsosodiad
trsl. trawslythreniad
Tryd. Trydaneg
tt. tudalennau
tyb. tybiedig
tyw. tywyll
un. unigol
uns. unsill
ym. ymyl
ymad. ymadrodd(ion)
ymad. arddl. ymadrodd arddodiadol
yng. ynganiad
ysg. ysgrifen(edig)
yst. ystad